Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire hulp

De Belgische bilaterale gouvernementele samenwerkingsprogramma’s worden gezamenlijk gedefinieerd door de Congolese en Belgische overheden en uitgevoerd door Enabel, het Belgisch ontwikkelingsagentschap, in samenwerking met de Congolese autoriteiten.

In navolging van de samenwerkingsprogramma's 2010-2013 en 2014-2015 bestrijkt het huidige transitieprogramma de periode 2020-2022 en heeft het een budget van 66,5 miljoen euro. Het zorgt voor de continuïteit van lopende programma's in de sectoren landbouw, onderwijs, gezondheid en water.

Het huidige Belgisch-Congolees samenwerkingsprogramma is gebaseerd op de ontwikkelingsprioriteiten van de DRC, opgenomen in het Nationaal Strategisch Ontwikkelingsplan (PNSD), en van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Het wil bijdragen aan inclusieve en duurzame sociaaleconomische ontwikkeling, het scheppen van banen en een betere toegang tot sociale basisdiensten. Deze thema's vormen de rode draad van de "portefeuille DR Congo", die geografisch betrekking heeft op 10 van de 26 provincies van het land.

Prioriteiten

1. Vermindering van het voedseltekort en de armoede

Complementaire acties in de sectoren landbouw en plattelandsontwikkeling (ontsluiting), voor in totaal 108 miljoen euro, hebben tot doel het voedseltekort en de armoede terug te dringen. Innovatieve en duurzame landbouwpraktijken worden geïntroduceerd in de sectoren palmolie, maïs, pinda's, maniok, rijst en bonen. De acties hebben ook betrekking op begeleiding en ondersteuning van producenten door een betere structurering van boerenorganisaties en de bevordering van familiale landbouw. Ten slotte moet de oprichting van een multimodaal transportnetwerk (sporen, bruggen en veerboten), onderhouden door de gebruikers, een snelle evacuatie van de landbouwproductie mogelijk maken, wat resulteert in de daling van de prijzen van landbouwproducten en een verhoging van de omzet die de boeren realiseren en van de productievolumes.

2. Beroepsopleiding en werkgelegenheid

De component “onderwijs” van het Belgisch-Congolees samenwerkingsprogramma, met een budget van 54,3 miljoen euro, is gericht op de bevordering van beroepsopleidingen als een vector van jobcreatie en zelfstandig ondernemerschap voor jongeren. Acties op dit gebied verbeteren de afstemming tussen de vaardigheden van jongeren en de behoeften van de economie. Scholen worden ondersteund in hun bestuur om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Er worden partnerschappen gesmeed met de private sector en de verenigingswereld om mechanismen op te zetten die afgestudeerden ook naar zelfstandig ondernemerschap begeleiden. Om de arbeidsmarktintegratie van afgestudeerden te verbeteren, worden verschillende oplossingen toegepast, zoals de schoolwerkplek met een reële werksituatie, de opleidings-, leer- en integratiestage, evenals het leren via toepassings- en informatiecentra.

3. Gezondheid

Het Belgisch-Congolees samenwerkingsprogramma intervenieert op gezondheidsvlak op vier niveaus: ter ondersteuning op centraal niveau, ter ondersteuning op gedecentraliseerd niveau (provinciale divisies en gezondheidszones), in de strijd tegen seksueel geweld en in de strijd tegen de slaapziekte, voor een totaal bedrag van 27,5 miljoen euro. Dit resulteert in versterkte centrale en gedecentraliseerde structuren met betere capaciteiten voor coördinatie, planning en verantwoording. Zo kunnen deze structuren de bevolking betere gezondheidsdiensten bieden.

4. Toegang tot water en sanitaire voorzieningen

Het verbeteren van de levensomstandigheden van 500.000 mensen door toegang te bieden tot water en sanitaire voorzieningen is de uitdaging van dit onderdeel van de Belgisch-Congolese samenwerking, met een totaalbedrag van 14 miljoen euro. Naast de boorwerkzaamheden is het regelgevend kader versterkt dankzij de delegatieovereenkomst voor de openbare waterdienst (DSPE), tussen verenigingen van gebruikers van het drinkwaternet (ASUREP) en gedecentraliseerde territoriale entiteiten.

5. Energie

Als gevolg van de demografische groei en de hervatting van de activiteiten in de mijnbouwsector in het voormalige Katanga, werd het opportuun geacht om, op verzoek van de provincie, enerzijds het elektriciteitsnetwerk van de stad Lubumbashi te versterken en veilig te stellen, en anderzijds de toegang tot stroom te vergroten voor de cité Karavia. Het PRELUB-programma wordt uitgevoerd in samenwerking met de nationale elektriciteitsmaatschappij (SNEL). De werken hebben de wijk Karavia van stroom voorzien en 1.500 huishoudens aangesloten. Het werk dat moet worden afgerond, heeft als doel om tegen eind 2020 ongeveer 200.000 mensen te bereiken.

Studies en expertise - Organisatorische capaciteitsopbouw door toekenning van beurzen (PEE/PRECOB)

Ten slotte omvat het samenwerkingsprogramma middelen om opleidingen, studies en expertise te financieren, bedoeld om de technische, digitale en managementvaardigheden van actoren in prioritaire sectoren en geviseerde provincies (openbare diensten, parapubliek, doelgroepen) te ontwikkelen.

Transversale thema’s

1. Milieu en klimaatverandering

Het samenwerkingsprogramma steunt op benaderingen gericht op economische groei op lange termijn. Het wil ook bijdragen aan het behoud van het milieu en klimaatstabiliteit, terwijl het (natuurlijke) hulpbronnen spaart en hernieuwbare energiebronnen bevordert.

2. Gendergelijkheid

Het samenwerkingsprogramma heeft tot doel ongelijkheden in rechten en kansen die verband houden met gender te bestrijden. Het programma wil vrouwen versterken. Een van de doelstellingen is het bereiken van een grotere participatie van vrouwen in de economische en innovatiesectoren en in de digitale wereld.

3. Digitalisering

België en DR Congo zijn ervan overtuigd dat digitalisering ongekende kansen biedt. Daarom bevordert het samenwerkingsprogramma de verspreiding van digitale technologie in landbouw, ondernemerschap, gezondheid en opleidingen.

4. Goed bestuur

Het samenwerkingsprogramma ondersteunt centrale, provinciale en lokale instellingen zodat ze effectiever, verantwoordelijker en inclusiever worden. Dit kan leiden tot institutionele hervormingen, versterking van synergiën tussen de staat, het maatschappelijk middenveld en de private sector, hulp bij het mobiliseren van middelen of zelfs een betere betrokkenheid van de burger bij de uitgevoerde acties.